Atlas farmakognostyczny

Impulsem do organizacji wystawy sztuki współczesnej w Muzeum Farmacji jest cykl prac
litewskiej artystki Dovile Dagiene. Badając splątane przez historię, wojnę i Zagładę losy rodzin z
Polski i Litwy artystka natrafiła na postać pochodzącego z Wilna prof. Muszyńskiego. Dagiene
mierzy się z pionierem botaniki, wybitnym farmaceutą, który zarazem jest patronem łódzkiego
muzeum. Znana z twórczości fotograficznej Dagiene reinterpretuje dorobek Muszyńskego, a jego
sekwencje recept, zwięzłych opisów botanicznych i sumarycznych rycin uzupełnia poprzez
pogłębione badania o komponent relacyjny i osobistą pamięć. Tytuł wystawy pochodzi od
wydanego po I Wojnie Światowej Atlasu farmakognostycznego Muszyńskiego, dzieła
fundamentalnego dla łódzkiej i polskiej botaniki. W tym współczesnym atlasie postaw
artystycznych zawierają się relacje między Litwą i Polską, Wilnem i Łodzią, nauką i sztuką. Ale nie
tylko. Wystawa organizowana jest w sieci europejskiej i nieprzypadkowo włącza wybitnych
artystów z Hiszpanii: Belen Rodriguez i Carlesa Tarrassó.
Współczesny Atlas farmakognostyczny rozprzestrzenia się po muzeum za sprawą niepozornych
interwencji i ceramicznych obiektów Aleksandry Liput. Artystka sięga do mitologii, literatury,
ikonografii słowiańskiej tworząc obiekty inspirowane medycyną naturalną i grzybami
psylocybinowymi. Z kolei Carles Tarrassó przedstawia instalację dedykowaną dawnym miksturom
i przepisom kulinarnym, przypominając o często wspólnych korzeniach dyscyplin. Obiekt Tarrassó
jest również swoistym atlasem składników, poszeregowanych i opisanych ingrediencji. Naturalne
pigmenty są punktem wyjścia w serii nowych obrazów Agaty Szwajcowskiej. Artystka świadomie
rezygnuje z popularnych, syntetycznych farb tworząc abstrakcyjne kompozycje z cyklu Materia
intima. Twórczość jednej z najbardziej cenionych współczesnych artystek hiszpańskich Belen
Rodriguez odnosi się do relacji między człowiekiem i przyrodą, której sednem jest transformacja
nastawienia do natury. Tłem dla sztuki Rodriguez jest schyłek epoki dominacji człowieka nad
planetą, kończący się kryzysem, by nie powiedzieć katastrofą zagrażającą życiu na Ziemi.
Jednocześnie prace przedstawiane na wystawie, choć mogą być odczytywane w kontekście
aktywistycznym są subtelne, poetyckie, niekiedy żałobne. To nieuchronny motyw na wystawie
podejmującej temat relacji sztuki, nauki i natury wprowadza obraz śmierci i odrodzenia, staje się
punktem wyjścia do refleksji nad dawnym kultem natury i jej mocą przemiany. Osobistą
perspektywę w tym temacie wprowadzają dwie oniryczne prace Katarzyny Korzenieckiej.
Obracające się wokół ikonografii wody, oparte również na naturalnych komponentach obrazy
Korzenieckiej eksplorują wątki osobiste, relację ze zmarłym ojcem, postacią tajemniczą,
parapsychologiem, szamanem i uzdrowicielem. Swoistym ukłonem w stronę sztuki łódzkiej
awangardy są abstrakcyjne obrazy Estery Lipman. Składające się na instalację przestrzenną
wariacje rastrowe przywołują pamięć o Kobro i Strzemińskim, mają w sobie precyzję, rytm i
energię pracy naukowej, pozostając kontrapunktem dla organicznych, onirycznych i osobistych
dzieł sztuki składających się na Atlas farmakognostyczny.